Odpowietrzniki automatyczne to podstawowe elementy wyposażenia instalacji, jednak ich odpowiedni dobór do systemu często jest bagatelizowany. Podczas niego często popełniane są błędy, których skutkiem może okazać się nieprawidłowo działająca instalacja. W artykule wyjaśniamy, jak działają odpowietrzniki automatyczne oraz dlaczego ich rola w systemie jest tak istotna!
Jakie skutki niesie za sobą obecność powietrza w instalacji?
Odpowietrzniki automatyczne pełnią odpowiedzialną rolę w systemie. Zadaniem tych elementów jest usunięcie powietrza w fazie napełniania oraz pracy instalacji. To podstawowa kwestia w kontekście zabezpieczenia pompy ciepła – obecność powietrza w systemie niesie za sobą wiele zagrożeń dla jego optymalnej pracy i daje o sobie znać na wielu płaszczyznach.
- Powietrze, które gromadzi się w przewodach instalacji powoduje częściowe, a w niektórych przypadkach nawet całkowite zablokowanie przepływu wody.
- Obecność powietrza przyczynia się do powstawania procesu korozji wewnętrznych elementów instalacji, który wpływa negatywnie na ich żywotność.
- W zapowietrzonym układzie dochodzi do zjawiska kawitacji, która zwiększa ryzyko uszkodzenia elementów pompy, np. wirników pomp obiegowych.
- Przepływająca przez układ woda wraz z mikropęcherzykami powietrza generuje charakterystyczny dźwięk bulgotania, stukotania lub szumów, czego efektem jest wzmożona głośność pracy instalacji.
Przewodność cieplna powietrza jest niższa niż wody – właśnie dlatego gromadzi się ono w wymiennikach pompy ciepła czy grzejnikach. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, skutkiem jest obniżona sprawność wymiany ciepła, która wiąże się ze zwiększonymi kosztami eksploatacji instalacji oraz większymi rachunkami za ogrzewanie.
Ochronę przed gromadzeniem się powietrza w instalacji zapewniają odpowietrzniki automatyczne. Z kolejnej części artykułu dowiesz się, na jakiej zasadzie działają elementy.
Odpowietrzniki automatyczne – zasada działania
Odpowietrzniki automatyczne eliminują konieczność ręcznego odpowietrzania instalacji, co znacząco poprawia komfort użytkowania i wydajność systemu. Zasada działania elementów opiera się na wykorzystaniu różnicy gęstości powietrza i cieczy oraz na zastosowaniu specjalnego mechanizmu, który bazuje na głównych elementach budowy odpowietrznika – korpusie, pływaku oraz zaworu.
Powietrze gromadzące się w instalacji trafia do komory odpowietrznika, w której umiejscowiony jest pływak. Następnie, gdy mikropęcherzyki wypełniają komorę, ciecz jest wypierana, co powoduje opadanie pływaka, który otwiera zawór – tym samym powietrze z instalacji uwalniane jest na zewnątrz. Gdy powietrze zostanie usunięte, poziom cieczy w komorze wzrasta, co z kolei podnosi pływak i zamyka zawór, zapobiegając ucieczce cieczy.
Podsumowując, podczas opróżniania medium z układu elementy działają więc na zasadzie zaworu napowietrzającego. Ten prosty, ale skuteczny mechanizm pracuje w sposób ciągły, automatycznie usuwając gromadzące się powietrze. W ten sposób elementy zapobiegają zakłóceniom w pracy instalacji i chronią ją przed wszystkim negatywnymi skutkami zapowietrzonego układu.
Odpowietrzniki automatyczne – o tym powinieneś wiedzieć!
W przypadku pracy automatycznych pływakowych odpowietrzników problemem najczęściej jest wyciek czynnika spowodowany niepoprawną pracą pływaka oraz elementu otwierającego upust powietrza. Przyczyną mogą być zanieczyszczenia lub drgania instalacji.
Na rynku grzewczo chłodniczym dostępnych jest wiele wariantów odpowietrzników automatycznych – przy ich wyborze musimy pamiętać, że elementy powinny spełnić najwyższe standardy w zakresie odporności na drgania oraz gromadzeniu się zanieczyszczeń. W niektórych odpowietrznikach – np. w serii ROBOCAL® od Caleffi trzpień upustu powietrza oraz pływak nie mają sztywnego połączenia, co eliminuje przypadkowe otwarcie zaworu podczas drgań instalacji. Element pływakowy został zaprojektowany w taki sposób, aby zminimalizować wpływ zanieczyszczeń na pracę odpowietrznika. Niestety nie jest to standardem – dlatego przy wyborze elementów, zwróćmy szczególną uwagę na ten aspekt. Należy również pamiętać, że ich wybór należy opierać na dwóch wartościach ciśnienia. Marka Caleffi jako jeden z niewielu producentów odpowietrzników w specyfikacji technicznej produktów podaje dwa parametry pracy związanej z ciśnieniem dla każdego z nich.
Odpowietrznik automatyczny – wskazówki montażowe
Aby odpowietrzniki prawidłowo spełniały swoją funkcję, muszą być zamontowane w miejscu instalacji, gdzie powietrze gromadzi się w sposób naturalny – np. na zakończeniu pionu. Warto zaznaczyć, że odpowietrzniki automatyczne wyposażone w zawór stopowy umożliwiają odłączenie ich od instalacji bez konieczności jej wcześniejszego opróżniania.
Prawidłowo pracujący system wyposażony w pompę ciepła musi być pozbawiony powietrza. Dla optymalnej ochrony układu przed zapowietrzaniem oprócz automatycznych odpowietrzników powinniśmy wyposażyć instalację również w separator powietrza. Zastosowanie obu tych rozwiązań to gwarancja utrzymania wydajności i sprawności systemu oraz zapewnienie mu optymalnej pracy, co przełoży się na niższe koszty eksploatacyjne oraz mniejsze rachunki za energię.
