Wybór materiału do izolacji fundamentów to ważna decyzja podczas każdej budowy. Od niego zależy komfort termiczny wewnątrz budynku, oraz trwałość konstrukcji oraz jej odporność na wilgoć. Ten artykuł to kompleksowy przewodnik po zagadnieniach ocieplenia fundamentów styropianem. Przedstawiamy różnice między styropianem EPS a XPS, wyjaśniamy na jakie parametry techniczne zwracać uwagę i dlaczego wodoodporność materiału jest absolutnie niezbędna.
Dlaczego ocieplenie fundamentów styropianem jest tak ważne?
Izolacja ścian i dachu to podstawa, ale często pomija się ocieplenie fundamentów, mimo że przez nie może uciekać nawet 20% ciepła z budynku. Skutkuje to wyższymi rachunkami za ogrzewanie oraz pogorszeniem komfortu mieszkania. Fundamenty posiadają bezpośredni kontakt z gruntem, co stwarza ryzyko zawilgocenia ścian i rozwoju pleśni.
Dobrze wykonana izolacja fundamentów:
- Tworzy skuteczną barierę termiczną, zapobiegając stratom ciepła do gruntu,
- Chroni konstrukcję przed wilgocią,
- Zapewnia trwałość i zdrowy mikroklimat w domu.
Styropian EPS czy XPS – najważniejsze różnice
Na rynku dostępne są dwa główne rodzaje styropianu stosowane do izolacji fundamentów: polistyren ekspandowany (EPS) oraz polistyren ekstrudowany (XPS), nazywany też styrodurem. Mimo że oba powstają na bazie polistyrenu, znacząco różnią się strukturą i właściwościami.
- EPS powstaje poprzez spienianie granulek polistyrenu, co daje materiał o porowatej strukturze; jest zwykle lżejszy i tańszy, ale w podstawowej formie bardziej podatny na nasiąkanie wodą.
- XPS produkowany jest w procesie ekstruzji, stąd ma gładką powierzchnię oraz bardziej zamknięty, jednolity układ komórkowy. Wyróżnia go większa twardość, wytrzymałość na ściskanie i minimalna nasiąkliwość.
Do izolacji fundamentów należy zawsze wybierać materiały dedykowane – EPS powinien być typu „aqua” lub „hydro”, z obniżoną nasiąkliwością.
Najważniejsze parametry styropianu fundamentowego
Wybierając styropian na fundamenty, nie można kierować się wyłącznie ceną. Kluczowe są właściwości techniczne:
- Nasiąkliwość – styropian fundamentowy musi być wodoodporny. Im niższy współczynnik nasiąkliwości, tym lepiej chroni fundamenty przed wilgocią.
- Wytrzymałość na ściskanie – wskazana jest wartość minimum 100 kPa, aby materiał wytrzymał nacisk gruntu bez uszkodzeń.
- Współczynnik przewodzenia ciepła lambda (λ) – im niższa lambda, tym lepsza izolacyjność cieplna. Umożliwia to uzyskanie pożądanego efektu cieplnego przy cieńszej warstwie materiału, zwłaszcza w przypadku ograniczonego miejsca na izolację (najczęściej od 10 do 20 cm grubości).
Te trzy parametry powinny być zawsze weryfikowane na etykiecie produktu.
Czy styropian grafitowy sprawdzi się na fundament?
Styropian grafitowy to udoskonalona wersja standardowego EPS dzięki dodatkowi grafitu, który odbija promieniowanie cieplne. Charakteryzuje się bardzo niskim współczynnikiem lambda (nawet poniżej 0,031 W/(m·K)), co zapewnia lepszą izolację i pozwala na stosowanie cieńszej warstwy bez utraty właściwości termicznych.
Stosowanie styropianu grafitowego na fundamentach jest dobrym rozwiązaniem wyłącznie, gdy ma on przeznaczenie fundamentowe i cechuje go hydrofobowość. Zwykły styropian grafitowy (np. do ścian) nie nadaje się na fundament – pomimo doskonałych parametrów termicznych, nasiąka wodą i traci swoje właściwości.
Wodoodporność – kluczowa cecha styropianu fundamentowego
Fundamenty są stale narażone na działanie wilgoci. Materiał nieodporny na wodę szybko traci swoje właściwości izolacyjne, a zawilgocony styropian przewodzi ciepło dużo lepiej, przez co izolacja niemal przestaje działać.
Dlatego do ocieplania fundamentów zaleca się:
- Stosowanie XPS lub specjalistycznych, hydrofobizowanych odmian EPS,
- Wybór materiałów oznaczonych jako „aqua” lub „hydro”, gwarantujących niską nasiąkliwość.
Styrodur XPS – zalety izolacji poniżej poziomu gruntu
Styrodur XPS jest powszechnie uznawany za najlepszy materiał do izolacji fundamentów, szczególnie w trudnych warunkach gruntowych. Zawdzięcza to zamkniętej strukturze komórkowej, zapewniającej niemal całkowitą odporność na wodę. Dzięki temu utrzymuje doskonałe parametry przez cały okres eksploatacji, nawet w miejscach o podwyższonej wilgotności.
Dodatkowo XPS charakteryzuje się wyjątkową wytrzymałością mechaniczną, co jest istotne nie tylko ze względu na parcie gruntu, ale także potencjalne uszkodzenia podczas prac ziemnych. Wyższa cena XPS rekompensowana jest przez jego trwałość i niezawodność – to inwestycja na lata, szczególnie przy wysokim poziomie wód gruntowych.
Analiza ceny i jakości – jak nie przepłacić?
Podczas wyboru styropianu na fundamenty należy:
- Odrzucić najtańszy, zwykły styropian budowlany – nie sprawdzi się do tego celu.
- Rozważyć zakup dedykowanych styropianów EPS typu „aqua” lub „hydro” – to rozsądny kompromis między jakością a ceną i dobry wybór do większości typowych warunków gruntowych.
- W przypadku podmokłych terenów i wysokiego poziomu wód gruntowych zainwestować w XPS, zapewniający maksymalną trwałość i ochronę.
Warto sprawdzać oferty w hurtowniach – przy większych zamówieniach można uzyskać korzystniejsze ceny.
Polecani producenci styropianu fundamentowego
W Polsce największym zaufaniem cieszą się:
- Swisspor – producent m.in. Swisspor Hydro Lambda czy Swisspor XPS 300 – więcej na https://styro-market.pl/14-styropiany-fundamentowe,
- Termo Organika – znane serie Silver Fundament i Gold Fundament
- Styropmin – m.in. płyty Hydromin
- Austrotherm – np. Austrotherm XPS TOP 30
Wybierając produkty sprawdzonych marek, zyskuje się pewność co do ich parametrów i trwałości.
Kluczowe etapy prawidłowego ocieplania fundamentów styropianem
- Przygotowanie podłoża: Ściany fundamentowe muszą być czyste, suche i równe.
- Hydroizolacja: Nałożenie warstwy hydroizolacji (np. masy bitumicznej).
- Montaż płyt styropianowych: Użycie specjalnego kleju odpornego na wilgoć, montaż na mijankę.
- Zabezpieczenie ocieplenia: Nałożenie siatki z włókna szklanego zatopionej w kleju oraz folii kubełkowej.
- Zasypanie wykopów: Dopiero po prawidłowym wykonaniu powyższych kroków można przystąpić do zasypywania fundamentów.
Staranne wykonanie każdego etapu gwarantuje skuteczność izolacji przez wiele lat.