Wdrażanie efektywności energetycznej w budynkach jednorodzinnych to dziś nie tylko kwestia dbałości o środowisko, ale i realna szansa na uzyskanie znacznych oszczędności. Program „Czyste Powietrze” od lat wspiera właścicieli domów w modernizacji źródeł ciepła i poprawie izolacyjności budynku. Jednak aby móc skorzystać z dofinansowania, niezbędnym dokumentem stał się audyt energetyczny. Co powinien zawierać, kto może go wykonać i jak przygotować się do całego procesu?
Audyt energetyczny – niezbędny element wniosku
Od 2024 roku dla wyższych poziomów dofinansowania w programie „Czyste Powietrze” obowiązkowe jest przedstawienie audytu energetycznego budynku. Dokument ten nie tylko ocenia aktualny stan energetyczny domu, ale przede wszystkim wskazuje najbardziej opłacalne ekonomicznie rozwiązania modernizacyjne.
Audyt powinien być wykonany zgodnie z metodologią rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii, a w przypadku dotacji – musi spełniać warunki programu, w tym obliczenia wskaźników EU, EK oraz EP, analizę stanu wyjściowego oraz efekty ekologiczne po wdrożeniu prac.
Kluczowe elementy audytu dla programu „Czyste Powietrze”
Profesjonalny audyt energetyczny przygotowany pod kątem programu dotacyjnego powinien zawierać:
- Charakterystykę energetyczną budynku (wskaźniki EP, EK, EU)
- Analizę stanu obecnego (izolacja przegród, źródła ciepła, wentylacja)
- Zalecany wariant modernizacji – wariant optymalny ekonomicznie
- Szacunkowy koszt inwestycji i przewidywane oszczędności energii
- Efekty ekologiczne – redukcja emisji CO₂
- Zestawienie zapotrzebowania na energię przed i po termomodernizacji
W przypadku pełnej wersji audytu, dokument jest również podstawą do ubiegania się o dodatkowe ulgi podatkowe (ulga termomodernizacyjna) lub inne programy wsparcia równoległe do „Czystego Powietrza”.
Kto może wykonać audyt?
Audyt musi zostać sporządzony przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje – najlepiej przez certyfikowanego audytora energetycznego, który zna wymogi programu oraz obowiązujące normy. Warto upewnić się, że audytor posługuje się profesjonalnym oprogramowaniem (np. Audytor OZC, ArCADia) i dostarcza dokumentację gotową do złożenia wraz z wnioskiem.
Jak się przygotować do audytu?
Dobrze przygotowany inwestor może znacząco przyspieszyć proces. Przed wizytą audytora warto:
- Zebrać dokumentację techniczną budynku (projekty, rzuty, dane materiałowe)
- Przygotować dane dotyczące rocznych kosztów ogrzewania
- Udostępnić pomieszczenia i urządzenia grzewcze do inwentaryzacji
- Określić preferencje dotyczące przyszłych rozwiązań (np. pompa ciepła, fotowoltaika)
Dzięki temu audytor będzie mógł dokładniej dobrać rozwiązania modernizacyjne i szybciej opracować dokumentację.
Co po audycie? Wniosek i realizacja
Po uzyskaniu audytu, inwestor może przejść do etapu składania wniosku o dofinansowanie. Ważne, by dokument audytowy zawierał dokładne informacje o:
- zakresie prac, które będą objęte wnioskiem
- wariancie optymalnym ekonomicznie, wskazanym do realizacji
- okresie zwrotu z inwestycji – warto go podkreślić w uzasadnieniu
Po złożeniu wniosku i jego akceptacji możliwa jest realizacja inwestycji, która może być finansowana w formie zaliczki lub refundacji, w zależności od etapu i poziomu dochodów beneficjenta.
Dlaczego warto wykonać audyt z wyprzedzeniem?
Zamówienie audytu energetycznego przed złożeniem wniosku pozwala:
- precyzyjnie określić koszty kwalifikowane
- uniknąć błędów formalnych i odrzuceń wniosku
- dobrać rozsądny zakres prac – bez nadmiernych kosztów, ale z wymiernymi efektami
- zabezpieczyć maksymalne możliwe dofinansowanie – w tym 100% przy spełnieniu warunków
Warto pamiętać, że przy EU poniżej 140 kWh/m²/rok nie przysługuje pełne dofinansowanie, nawet przy niskich dochodach. To kolejny powód, by zlecić rzetelny audyt i wcześniej sprawdzić, czy budynek kwalifikuje się do maksymalnej dotacji.
Podsumowanie
Audyt energetyczny to dziś nie tylko formalność, ale strategiczne narzędzie w planowaniu termomodernizacji. Pozwala nie tylko zyskać środki z programu „Czyste Powietrze”, ale też realnie obniżyć rachunki za ogrzewanie, zwiększyć komfort cieplny i wartość budynku. Współpraca z doświadczonym audytorem to klucz do sukcesu i dobrze zaplanowanej inwestycji.
